'Het is een kwestie van zien en geloven'
#Expeditie #Artikel
Ruben Horbach is een gewild expert en spreker op het gebied van technologische ontwikkelingen en de invloed daarvan op mens en maatschappij. Hij wordt veel gevraagd om te spreken bij grote bedrijven als Daimler, ING en Philips en op grote internationale congressen. Daarnaast heeft hij gewerkt als Head of Innovation voor Somo in Londen, ontwikkelde hij een nieuw innovatieprogramma voor Isobar in Nederland en is hij momenteel verantwoordelijk voor Innovatie en Digitale Strategie voor Etecture in Duitsland. We spreken Ruben, vriendelijk en bescheiden, in de lobby van het hoofdkantoor van Philips in Eindhoven over de invloed van nieuwe technologie op het onderwijs. Zijn indrukwekkende track record roept het beeld op van een technologie goeroe. Dus beginnen we met het stellen van die vraag.
‘Ik ben geen technologie goeroe. Ik heb een grote passie voor technologie en innovatie en de impact die ze hebben op gebruikers en bedrijven. Ik probeer mijn enthousiasme over te brengen op de mensen waarmee ik werk, zodat ze ook enthousiast worden. Technologie is een blik in de toekomst. Als je kijkt naar ontwikkelingen die steeds sneller plaatsvinden, dan kun je nu langzaamaan voorspellen welke impact dat gaat hebben op de maatschappij van morgen.’
Dat het soms lijkt of de ontwikkelingen heel snel gaan is volgens Ruben een perceptie.
‘Bedrijven die succes boeken met deze innovaties zijn daar achter de schermen al jaren mee bezig: veel prototypen maken, veel experimenteren, veel testen met gebruikers en pas lanceren als ze daadwerkelijk een product hebben. Die hele cyclus verloopt wel steeds sneller, maar een technologie zoals virtual reality is al in de jaren zestig bedacht. Pas in 2008 werd het een beetje mainstream, en nu kunnen we die brillen ook echt kopen. Dat heeft vijftig jaar geduurd.’
Volgens Ruben zou het onderwijs om die reden al veel langer met technologische vernieuwing bezig kunnen zijn.
‘Er zijn een behoorlijk aantal opleidingen die dat zeker al doen en er zijn ook veel opleidingen die welwillend zijn, maar het gebeurt nog niet genoeg. Aan de ene kant heb je bedrijven die er al jaren mee bezig zijn, en aan de andere kant heb je het onderwijs. Als die samenkomen en ervoor zorgen dat studenten in een eerder stadium betrokken worden bij de ontwikkeling van zo'n product of service heb je een geweldige mix. Dan geef je studenten ervaring met nieuwe producten en zien ze gelijk hoe de bedrijfsvoering eromheen gaat. Hierdoor worden ze beter klaargestoomd op een carrière in een wereld waaruit deze technologieën niet weg te denken zijn.’
Een uitgesproken taak voor publiek private samenwerkingen wat Ruben betreft.
‘Ik denk dat het voor het grootste gedeelte van de studenten een kwestie is van zien en geloven. Het gebruiken van deze technologieën, er echt mee in aanraking komen, zien wat voor toepassingen er zijn en wat het effect van zo'n toepassing kan zijn. Hierbij moet je een onderscheid maken tussen het gebruik van technologieën omdat ze in de toekomst gebruikt worden, en de eventuele meerwaarde ervan voor het educatieve proces van een leerling.’
Het is een kwestie van erop uitgaan, maar ook de taak van de onderwijsinstellingen om het naar binnen te halen, vindt Ruben.
‘Dat is een gezonde wisselwerking. En broodnodig om ervoor te zorgen dat studenten tastbare ervaringen hebben met deze nieuwe technologieën. Learning by doing volgens het ‘ten-twenty-seventy-percent’ leermodel, waarbij tien procent ‘knowhow’ is: kennis die wordt overgedragen, twintig procent bestaat uit samenwerking en zeventig procent is experience: ermee werken en doen. Het is wetenschappelijk bewezen dat leren daardoor beter gaat.’
We praten over de ethische vraagstukken die er zijn rondom nieuwe technologie en de doemscenario’s waarin Artificial Intelligence de wereld overneemt. Ruben vindt dat we als wereld kritischer moeten zijn en blijven.
‘Er is altijd het snijvlak tussen right en wrong. Facebook begon met mensen met elkaar te verbinden. Een roze wolk, een zevende hemel. Maar nu weten we wat voor negatieve kanten dit kan hebben. Ik denk dat er een belangrijke taak bij de onderwijsinstellingen ligt om ervoor te zorgen dat studenten zelf kritisch zijn. Om ze te leren niet klakkeloos te geloven wat ze op internet zien, maar na te denken over hoe technologische ontwikkelingen de maatschappij beïnvloeden en of dat wel oké is. En als dat niet oké is dat ook echt uit te spreken. De behoefte aan bewustwording is groot en er zijn genoeg beweegredenen voor educatieve instellingen om ervoor te zorgen dat studenten hier beter over gaan nadenken.’
Technologie mag wat Ruben nooit het doel zijn, maar altijd een middel.
‘Ik denk dat we af moeten van dat krampachtige 'We moeten technologie leren aan jongeren'. Aan het eind van de dag moet technologie altijd een hulpmiddel blijven om bepaalde dingen in de wereld beter, sneller en veiliger te kunnen doen. Een Augmented Reality bril in de operatiekamer zorgt ervoor dat we veiliger die operatie kunnen uitvoeren, that's it. Het moet niet gezien worden als het einde, als de horizon. Technologie is meer een middel om daar te komen.’
